‘Bijzondere tandheelkunde’ omvat de tandheelkundige zorg voor mensen met een ernstige aandoening. Dit zijn personen die met de reguliere zorg niet de functies van het gebit kunnen behouden die gelijkwaardig zijn aan de functies die zij in normale omstandigheden zouden hebben gehad.  

De term ‘bijzonder’ wil niet per se zeggen dat het om moeilijke tandheelkunde gaat, maar om de aanspraak die deze mensen via de zorgverzekering maken op bijzondere tandheelkunde.

De ernstige aandoening van deze mensen kan betrekking hebben op de aangezicht, mond, kaken of gebit. Enkele voorbeelden:

1. je bent geboren met een afwijking van de mond en/of kaken (bijvoorbeeld schisis);
2. je hebt vanaf het begin tanden met een afwijkende bouw;
3. je hebt kanker in de mond gehad en/of je bent bestraald in het hoofd-halsgebied;
4. je hebt een ongeluk gehad waarbij je kaak is gebroken geweest en je bent daarbij tanden en kiezen kwijtgeraakt;
5. je hebt geen tanden en kiezen meer en je hebt zeer ernstig geslonken kaken, waardoor je problemen hebt met het dragen van een kunstgebit;
6. je mist van nature enkele tanden en kiezen op strategische locaties.

Bovendien kunnen het andere aandoeningen zijn, die niet direct verband hebben op het gebit maar die gewone tandheelkundige zorg onmogelijk maken. Een paar voorbeelden:

1. je hebt een verstandelijke beperking; 
2. je bent extreem angstig voor de tandarts (met klachten van fobische angst); 
3. je hebt een extreme kokhalsneiging; 
4. door spasticiteit, ziekte van Parkinson, enz. heb je een dermate ernstige belemmering dat tandheelkundige behandeling op een normale wijze niet mogelijk is.

Tenslotte kan het betrekking hebben op een ziekte met ernstige gevolgen voor het gebit. Twee voorbeelden: 

1. je hebt een ernstige ziekte, zoals niet reguleerbare diabetes, HIV, aids, waardoor de tanden ernstig te lijden hebben; 
2. je hebt een ernstig tandheelkundig probleem waardoor een medische ingreep niet mogelijk is en uitgesteld moet worden (open hartoperatie, maar met verborgen ontstekingen in de mond).